اسکریپت چیست و چه کاربردی دارد؟
واژه‌ی اسکریپت می‌تواند به یکی از دو معنی متداول، یکی در دنیای وب و دیگری به صورت عمومی استفاده گردد. در ادامه با مفهوم و کاربرد اسکریپت در هر دو کاربرد آشنا خواهیم شد.
اسکریپت در دنیای وب
اسکریپت در اصطلاح وب فارسی، به معنی یک نرم‌افزار تحت وب یا یک سایت اینترنتی است که می‌تواند روی هاست نصب و فعال‌سازی شود و برای کاربری خاص مورد استفاده قرار گیرد.
اسکریپت‌های تحت وب با زبان‌های متداول وب مانند php و ASP.NET یا Perl و Python توسعه یافته‌اند و ممکن است متن‌باز یا رمزشده باشند. در هنگام استفاده از اسکریپت‌های متن‌باز یا OpenSource، می‌توانید بخش‌های دلخواه آن را تغییر و توسعه دهید.
یک اسکریپت یا یک نرم‌افزار تحت وب اغلب شامل بخش‌های مختلف شامل بخش اسکریپت سمت سرور، اسکریپت‌های جاوااسکریپت، شیوه‌نامه‌های CSS، تصاویر، تنظیمات پایگاه داده و مستندات و آموزش است.
معنی اسکریپت در کاربرد کلی
کلمه‌ی اسکریپت می‌تواند به معنی یک زبان برنامه‌نویسی یا قطعه‌ی کدی به یک زبان برنامه‌نویسی باشد. برخی زبان‌های برنامه‌نویسی به صورت کلی قابلیت تبدیل شدن به زبان ماشین را ندارند و برای اجرا می‌بایست مفسر آن روی سیستم مقصد نصب شده باشد.
از جمله‌ی زبان‌های برنامه‌نویسی اسکریپتی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- Python
زبانی قدرتمند و آسان برای یادگیری، مناسب برای مبتدیان، کاربردهای گسترده از جمله هوش مصنوعی، وب‌سایت‌ها و علم داده. - Bash
زبان خط فرمان سیستم‌های مبتنی بر Unix، برای کارهای ساده و خودکارسازی وظایف مفید است. - VBScript
زبانی ساده برای برنامه‌نویسی در محیط ویندوز، بیشتر برای اسکریپت‌های اداری و خودکارسازی استفاده می‌شود. - JavaScript
زبانی پویا و محبوب برای برنامه‌نویسی سمت کلاینت وب و بسیاری کاربردهای دیگر. - Lua
زبانی سبک و سریع برای اسکریپت‌نویسی در بازی‌ها و برنامه‌های دیگر با یادگیری آسان. - AutoIt
زبانی برای ساخت برنامه‌های کاربردی و خودکارسازی فعالیت‌ها در ویندوز با رابط کاربری ساده. - NSIS
زبانی برای ساخت برنامه‌های Installer در ویندوز. - Tcl
زبانی قدرتمند برای برنامه‌نویسی و اسکریپت‌نویسی با کاربردهای مختلف و متنوع. - Perl
زبانی قدرتمند و انعطاف‌پذیر برای پردازش متن و کار با داده‌ها، مناسب برای برای فعالیت‌های پیچیده و تخصصی. - Ruby
زبانی پویا و شیءگرا با کدهای ساده، مناسب برای طراحی سایت و برنامه‌های کاربردی وب. - PHP
زبانی برای برنامه‌نویسی سمت سرور، مناسب برای طراحی سایت و اتصال به پایگاه داده.
زبان‌های برنامه‌نویسی اسکریپتی، بیشتر برای استفاده‌های خاص و مختصر که نیازمند تغییرات پیوسته هستند یا برای استفاده در کاربردهایی روی سیستم‌عامل‌های مختلف به‌کارگیری می‌شوند.
تفاوت زبان‌های اسکریپتی با زبان‌های قابل کامپایل
به طور کلی تمام زبان‌های برنامه‌نویسی شباهت‌های زیادی با یکدیگر دارند ولی چند تفاوت زیر باعث می‌شود برخی از آن‌ها را زبان تفسیری و برخی دیگر را زبان قابل کامپایل به حساب بیاوریم:
- زبان‌های قابل کامپایل به صورت مستقیم قابل اجرا نیستند و پیش از اجرا باید کامپایل و بهینه‌سازی و به فایل اجرایی یا زبان واسط تبدیل شوند.
- اسکریپت‌ها به صورت سنتی قابل کامپایل نیستند و به صورت سورس منتقل و اجرا می‌شوند.
- زبان‌های اسکرپیتی معمولا آسان‌تر هستند و در زمان کوتاه‌تری می‌توانید آن‌ها را یاد بگیرید.
- زبان‌های اسکریپتی معمولا کدهای کمتری برای یک فعالیت مشابه نیاز دارند و دستیابی به نتیجه در آن‌ها سریع‌تر است.
- قابلیت بهینه‌سازی حافظه و سرعت در اسکریپت معمولا کمتر از زبان‌های برنامه‌نویسی است و برای فعالیت‌های پردازش محور مناسب نیستند.
یادگیری اسکریپت نویسی
برای نوشتن اسکریپت ابتدا باید با اصول اولیه‌ی برنامه‌نویسی و الگوریتم‌ها آشنا شوید. باید بتوانید به شکلی که ماشین متوجه می‌شود فکر کنید. با استفاده از روش‌های زیر می‌توانید مهارت‌های اسکریپت‌نویسی خود را تقویت کنید.
- منابع آنلاین
منابع آنلاین زیادی برای یادگیری اسکریپت وجود دارد، مانند آموزش‌های ویدیویی، مقالات و کتاب‌های الکترونیکی. - دوره‌های آموزشی
دوره‌های آموزشی آنلاین و حضوری زیادی برای یادگیری اسکریپت وجود دارد. - تمرین
بهترین راه برای یادگیری اسکریپت، تمرین و نوشتن اسکریپت‌های خودتان است.
کاربرد اسکریپت چیست ؟
- خودکارسازی وظایف
اسکریپت‌ها می‌توانند برای انجام تکراری مانند ارسال ایمیل، پردازش داده‌ها و مدیریت وب‌سایت‌ها استفاده شوند. - افزایش کارایی
اسکریپت‌ها می‌توانند در انجام سریع و با دقت کارها به شما کمک کنند. - ایجاد برنامه‌های کاربردی
اسکریپت‌ها می‌توانند برای ایجاد برنامه‌های کاربردی ساده مانند بازی‌ها، ابزارهای محاسباتی و ابزارهای تحت وب استفاده شوند.
استفاده از اسکریپت در نرم‌افزارهای تخصصی
زبان‌های اسکریپت‌نویسی همچنین ممکن است برای اضافه کردن قابلیت خودکارسازی فرآیندها در محیط نرم‌افزارهای تخصصی مانند Corel، فتوشاپ، محصولات آفیس و بسیاری نرم‌افزارهای بزرگ دیگر استفاده شوند. این گونه نرم‌افزارها علاوه بر اینکه امکان انجام طراحی‌های دلخواه را به صورت گرافیکی فراهم می‌کنند، دارای بخش‌هایی برای نوشتن اسکریپت در جهت انجام خودکار عملیات با حجم زیاد یا دقت بالا یا به صورت مکانیزه هستند.
- بیشتر بخوانید: VBA چیست ؟
برای مثال تولید صفحات یک سررسید سالیانه، می‌تواند در نرم‌افزار InDesign در عرض چند ثانیه با اجرای یک اسکریپت از پیش آماده به انجام برسد.
طراحی اسکریپت اختصاصی فرآیندی برای خلق محصولی بسیار پیچیده می باشد. این فرآیند نیازمند آن است که طراح وب از اهداف وب سایت، افرادی که قرار است با سایت کار کنند (هم مدیران هم کاربران)، اطلاعاتی که در سایت دریافت می شود و اطلاعاتی که قرار است به نمایش در آید و همچنین مجموعه پردازش های مورد نیاز جهت میل به اهدف سایت شناخت کافی و درکی متقابل با وبمستر (سفارش دهنده) داشته باشد.
سلام
اسکریپت های آماده می توانند بسیار ساده تر از نوشتن و سفارش یک اسکریپت باشد. اگر کار شما خیلی ویژه هست نوشتن اسکریپت از ابتدا در غیر اینصورت می‌توانید ...
سلام من اسکریپت دارم ولی فیلم اموزش نصب با کار کردش ندارم از گوشیمپاک شده باید چکار کنم
با سلام
اگر مراحل نصب اسکریپت شما به صورت متداول و آسان باشد، ممکن است یک نفر که اطلاعات کافی داشته باشد در زمان کوتاهی بتواند آن را راه‌اندازی کند. ولی اگر مراحل نصب نامعمول و پیچیده باشد، لازم است تا راهنمای اصلی آن موجود باشد