آشنایی با پروتکل FTP برای انتقال فایل در شبکه
دسترسی و آپلود فایل‌ها روی سرورهای اینترنتی به دستورالعمل‌هایی نیازمند است که هم درخواست‌دهنده و هم سرور بتوانند آن را متوجه شوند و به این صورت یک آپلود یا دانلود فایل به طور صحیح و ایمن اتفاق بیفتد.
به دستورالعمل‌هایی که برای ارتباطات در شبکه استفاده می‌شود پروتکل گفته می‌شود. از قدیمی‌ترین پروتکل‌های دانلود و آپلود فایل، پروتکل FTP یا File Transfer Protocol است.
قابلیت‌های FTP
پروتکل FTP دارای دستورالعمل‌هایی است که به طور کلی شامل آپلود و دانلود فایل به سرورهای راه دور است. به عبارت دیگر اگر یک هاست اینترنتی خریداری کنید، برای آپلود سایت خود می‌توانید با کمک یک برنامه‌ی FTP مثل FileZilla به هاست متصل شوید و فایل‌ها را در محل دلخواه آپلود نمایید. سپس فایل‌های آپلود شده از طریق پروتکل http روی مرورگرهای وب قابل دسترسی خواهند بود.
فهرست دستورالعمل‌های FTP زیاد است. مهم‌ترین دستورالعمل‌های آن شامل موارد زیر هستند:
- CWD - تغییر شاخه‌ی فعلی
- DELE - حذف فایل
- MLSD - فهرست محتویات یک شاخه
- MKD - ساخت یک شاخه
- STOR - آپلود فایل
- RNFR - تغییر نام از
- RNTO - تغییر نام به
- فهرست سایر دستورات FTP
رمزنگاری FTP یا FTPS
FTP به صورت سنتی دارای روشی برای رمزنگاری اطلاعات نیست و به همین دلیل روشی مناسب برای دریافت و ارسال اطلاعات حساس به شمار نمی‌رود. اطلاعاتی که از این طریق ارسال می‌شود توسط شرکت‌های سرویس‌دهنده‌ی اینترنت و شبکه‌های محلی قابل شنود و تغییر هستند. پروتکل FTP دارای افزودنی‌هایی به نام FTPS است که قابلیت رمزنگاری و ایمن‌سازی آن را فراهم می‌کند ولی این دستورالعمل‌ها همه‌جا در دسترس نیستند و به همین دلیل پروتکل FTP هرچند به صورت گسترده استفاده می‌شود، روشی قابل توصیه به شمار نمی‌رود.
SFTP
برای رفع مشکل امنیت در FTP، روش جدیدی بر پایه‌ی SSH توسعه یافته است که SFTP نام دارد. در این پروتکل جدید، اطلاعات ارسالی و دریافتی به طور کامل با استفاده از کلید خصوصی و عمومی رمزنگاری می‌شوند. این پروتکل نیز ممکن است همه جا در دسترس نباشد و در صورت وجود، استفاده از آن برای امنیت آپلود و دانلود فایل، بهترین روش به حساب می‌آید.
پروتکل FTP در کنار سرویس‌های میزبانی ابری فایل
در گذشته برای تهیه‌ی پشتیبان از فایل‌های شخصی، پروتکل FTP بسیار فراگیر بود. ولی امروزه با فراگیر شدن سرویس‌های میزبانی ابری مثل OneDrive و Box.net و Google Drive و ... و ابزارهای تخصصی که این سرویس‌ها در اختیار کاربران قرار می‌دهند، استفاده از FTP برای این منظور هم به ندرت استفاده می‌شود.
سرویس‌های ابری تهیه‌ی پشتیبان، دارای اپلیکیشن‌های موبایل، نسخه‌های تحت وب و سیستم‌عامل هستند و به آسانی می‌توانید فایل‌های خود را در شبکه‌های ایمن این سرویس‌ها ذخیره و بازیابی کنید و روی دستگاه‌های مختلف به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.
پشتیبانی از FTP در مرورگرها
اکنون در سال ۲۰۲۱ مرورگرهای مختلف وب از جمله فایرفاکس و کروم پشتیبانی از این پروتکل را به حالت تعلیق درآورده‌اند یا به زودی این کار را انجام می‌دهند. پشتیبانی نکردن مرورگرها از FTP به دلیل ایمن نبودن آن است.
این اتفاق باعث می‌شود تا سایت‌های اینترنتی دیگر نتوانند فایل‌های دانلودی خود را به صورت مستقیم روی پروتکل FTP میزبانی کنند یا برخی سایت‌های قدیمی‌تر که برخی فایل‌های سایت را روی این پروتکل میزبانی می‌کردند اکنون به درستی نمایش داده نمی‌شوند.