ویکی چیست ؟
ویکی( Wiki ) یک سایت یا یک نرمافزار آنلاین است که برای ایجاد پایگاه دانش و بانک اطلاعاتی ایجاد شده است. مطالب موجود در یک ویکی توسط کاربران قابلیت ایجاد، حذف و ویرایش را دارا هستند. به عبارت دیگر بر خلاف سایتهای معمول که فقط مدیر سایت مطالب را تولید میکنند، در یک سایت ویکی، هر کاربری میتواند در تولید محتوای سایت مشارکت کند.
تاریخچه ویکی
نخستین سایت با این ساختار در سال ۱۹۹۵ با نام «ویکی ویکی وب» توسط «وارد کانینگهام» ایجاد شد. نامگذاری «ویکی ویکی» از نام یک خط اتوبوسرانی در هاوایی به معنی «بدو بدو» انجام شده بود.
در حال حاضر بزرگترین سایت ویکی دنیا، دانشنامه ویکیپدیا است که توسط میلیونها کاربر به صورت مستمر در حال بهروزرسانی است.
ویژگیهای سایت ویکی
- در اغلب سایتهای ویکی هر کاربر سایت -حتی بدون ثبت نام- میتواند مطالب موجود را اضافه و ویرایش کند.
- تاریخچه تمامی تغییرات انجام شده توسط کاربران مختلف در پایگاه داده ویکی نگهداری میشود. در نتیجه امکان واگردانی به نسخههای قبلی توسط مدیران وجود دارد.
- برخی از صفحات ویکی ممکن است محافظت شوند تا برخی از کاربران یا تمام آنها نتوانند این صفحات را تغییر دهند.
- ممکن است برخی از کاربران دسترسیهای گستردهتری برای مدیریت سایت در اختیار داشته باشند.
- ایجاد ارتباط میان صفحات ویکی با ایجاد پیوند بین صفحات به انجام میرسد.
- امکان استفاده و نوشتن فرامتن( Hypertext ) جهت قالب دهی به محتوا وجود دارد.
- امکان ایجاد پیوند به صفحاتی که ایجاد نشدهاند نیز وجود دارد تا کاربران دیگر ترغیب شوند این صفحات را ایجاد کنند.
- امکان جستجوی عنوان و در برخی نرمافزارها، امکان جستجوی متن مقالات نیز وجود دارد.
کاربردهای ویکی
سایتهای ویکی میتوانند برای کاربردهای مختلفی استفاده شوند:
- ایجاد مستندات نرمافزار یا سختافزار یا دستگاه و تجهیزات
- مدیریت دانش در سازمان
- ایجاد دانشنامه
- ایجاد واژهنامه
مزایای ویکی
سایت ویکی در مقایسه با سایتهای معمول، چند مزیت دارد:
- امکان ایجاد محتوا بدون داشتن دانش نرمافزاری و اینترنتی
- ایجاد اشتیاق و شوق برای تولید محتوا در حجم زیاد
- بهبود کیفیت محتوا در طول زمان توسط کاربران مختلف
- بهروزشدن دانش و محتوا همزمان با تغییرات روز
- جمع آوری دانش از طریق افرادی که روشهای دیگر جمع کردن اطلاعات از آنها مقدور نیست
مشهورترین نرمافزارهای ایجاد ویکی
علاوه به MediaWiki که در تولید سایت ویکیپدیا مورد استفاده قرار گرفته، برخی نرمافزارهای مشهور دیگر که با کاربردهایی شبیه به MediaWiki توسعه پیدا کردهاند را در فهرست زیر مشاهده میکنید:
ببخشید سایت های ویکی ایرانی هم داریم؟؟
بله سایتهای متعدد ویکی ایرانی هم وجود دارد ولی اغلب به موضوعی خاص میپردازند و کمتر به صورت عمومی قابل ویرایش هستند.
از نرمافزار ویکی در شبکهی داخلی سازمانها و شرکتها هم ممکن است به عنوان پایگاه دانش استفاده شود.